Lef, of synoniemen als moed en durf, kent verschillende lagen. Er zijn mensen die
risico’s opzoeken en mensen die risico’s mijden. Risicogedrag en sensatie zoeken bestaat uit drie ingrediënten:
1) de hang naar avontuur (toch maar gaan
ondernemen),
2) het ontbreken van angst (als dit project mislukt, dan was het een mooi avontuur) en
3) impulsiviteit (de markt gaat linksom, maar rechtsom ligt de toekomst, met andere woorden: tegen de stroom in roeien) (Van Dinteren, 2010).
Er blijkt een zekere genetische aanleg te bestaan voor lef. Uit tweelingenonderzoek blijkt dat lef voor 60 procent genetisch is bepaald, de rest komt vooral door omgevingsinvloeden en een zekere hang naar een beloning in de vorm van dopamine in je hersenen. Lef is dus deels aangeboren, maar zeker ook te ontwikkelen. Als je angst niet als belemmering maar als voorwaarde ziet, kun je lef ontwikkelen en gevaar, moeite, onzekerheid of pijn onder ogen zien.
Dit laten groeien, op kracht laten komen en houden, kost alleen wel duurzame inzet van energie, want anders zwakt lef weer af. Nu hoeven we echt niet de heldhaftigste persoon op aarde te worden, integendeel. Een normale portie moed is meer dan voldoende, zoals Brené Brown (2013) zo mooi verwoordt in haar TED-talk over
kwetsbaarheid.
Wat is er nodig om lef te ontwikkelen en te laten groeien?
🚀Heb het lef om het verleden los te laten
Het verleden heeft overtuigingen opgeleverd die je hebben geholpen, maar die je ook hebben geblokkeerd. Ook heeft het je gebracht waar je nu staat. Daarin heb je al dan niet de juiste keuzes gemaakt. Je kunt het niet overdoen: hooguit kun je de lessen leren en het anders aanpakken. Het verleden steeds opnieuw beleven in je
hoofd houdt patronen in stand. Als je patronen doorbreekt en loslaat, is er weer ruimte voor nieuwe kansen die voor het oprapen liggen.
🚀Heb het lef de controle los te laten
Als je eenmaal hebt besloten het succes te zoeken en jezelf te laten zien, dan bestaat de kans dat het niet lukt. Je kan er dan voor kiezen om alle risico’s uit te sluiten en erbovenop te zitten. Uit ervaring weet ik dat dat averechts werkt.
Accepteer dat succes niet maakbaar is, maar hooguit stuurbaar. Er gebeuren mooie dingen als je ruimte biedt: ik raad je aan te leren de teugels te laten vieren.
🚀Heb het lef om authentiek te zijn
Door te zijn wie je bent en dat te laten zien – je krachtige én je kwetsbare kant – geef je de meeste waarde. Lef komt oorspronkelijk uit het Hebreeuws en betekent ‘hart’: leven vanuit je hart dus – zijn wie je bent en dat vertalen in wat je doet!
Heb het lef om groots te dromen
Je leven is zo groot als je het durft te dromen! Durf een visie te creëren die groter is dan die je tot nu toe hebt gehad, zonder beperkingen.
Wat als alles kan?
Denk niet dat het toch niet gaat lukken of dat het voor jou niet is weggelegd. Je eigen visie kennen en volgen zal je brengen waar je wilt zijn.
foto armand-khoury-dLGJl7I3Tas-unsplash
🚀Heb het lef om je overtuigingen en standpunten uit te dagen
Je gedachten en overtuigingen bepalen hoe je de wereld ziet. Je ziet de werkelijkheid zoals je denkt dat die is. Je vormt je al snel beelden (oordelen) over een ander of doet op voorhand aannames. Eenmaal een standpunt gekozen, houd je daar aan vast. Als je het niet checkt, gaat het een eigen leven leiden.
Je kunt je aannames en overtuigingen uitdagen door ze eens vanuit een ander perspectief te bekijken of door je hardop af te vragen of de gedachte klopt. Helpt deze gedachte om te bereiken wat ik wil bereiken? De kans is zeer groot dat je nieuwe mogelijkheden en kansen ziet die je anders waarschijnlijk nooit had gezien.
Er is vaak meer moed voor nodig om je mening te veranderen dan om die trouw te blijven.
Gooi belemmerende overtuigingen daarom overboord.
🚀Heb het lef om te luisteren naar je gevoel en intuïtie
Je gevoel is een goede raadgever, maar je moet wel leren ernaar te luisteren. Vaak zegt je gevoel dat je voor jezelf moet opkomen. Dit kan betekenen dat je ‘nee’ zegt tegen een ander en dat kan je een schuldgevoel opleveren. Maar weeg schuldgevoel (zorgen voor een ander) eens af tegen opkomen voor jezelf (goed zorgen voor
jezelf).
Het onderbuikgevoel zegt te kiezen voor de lange termijn en dus voor jezelf. Daarmee is het een goede raadgever in het maken van juiste keuzes als je kunt overzien wat je tegen elkaar afweegt.
🚀Heb het lef om je talenten te benutten
Heb het lef om je comfortzone te verlaten en stappen te zetten naar het verwezenlijken van je potentieel.
Welke talenten laat jij nog onbenut waardoor je
niet de waarde kunt bieden voor een ander die je in je hebt?
🚀Heb het lef om kwetsbaar te zijn
Je hoeft niet altijd een harnas om je heen te hebben. Het even niet weten of emotioneel geraakt zijn – het mag er zijn en je mag het tonen. Het maakt je menselijk!
🚀Heb het lef om te leren
Leer iets nieuws door een stap in het onbekende te zetten. Soms kan een andere aanpak al verfrissend zijn. Als je de lat niet te hoog legt, zal je persoonlijke groei exponentieel toenemen.
🚀Heb het lef om fouten te maken
Zonder fouten geen groot leerrendement. Het klinkt paradoxaal, maar het is echt zo.
Fouten maken is niet erg, zolang je ervan leert.
foto annie-spratt-4eOTdeNPBRw-unsplash
🚀Heb het lef je zegeningen te tellen
Focus op wat goed gaat en op de resultaten en doelen die je weet te behalen in plaats van te kijken wat allemaal nog moet of wat niet goed is gegaan. Werk dus niet met ‘to do’-lijsten, maar met ‘tadaah!’-lijsten waarbij je registreert wat je hebt gerealiseerd.
🚀Heb het lef om lak te hebben aan je omgeving
Je omgeving vindt en denkt van alles over je; dat kan je danig beïnvloeden. Om te voorkomen dat jouw omgeving bepaalde gedachten over jou krijgt, ga je gedrag inzetten dat je juist uit koers brengt. Invloed is prima, zolang het bijdraagt aan het behalen van je doel.
Negatieve invloeden moet je weghouden. Kom op voor jezelf en wees assertief.
🚀Heb het lef om niet te luisteren naar interne stemmen
Sommige interne stemmen hebben een ego dat gestreeld wil worden. Als ze maar hard genoeg roepen, krijgen ze waarschijnlijk de gewenste aandacht. Zo kan de interne criticus bij de grens van de comfortzone staan om je duidelijk te maken dat
je het toch niet gaat redden.
Vaak zit er echter een andere behoefte onder die
aandacht. De interne stemmen willen je ergens tegen beschermen en het is jouw taak daar sturing aan te geven.
foto brad-4Nmdm8DKqJ8-unsplash