· 

De ijsbergtheorie van McClelland

 

McClelland laat aan de hand van een ijsberg zien hoe verandering van gedrag gerealiseerd kan worden.

 

 

Boven de waterlijn (het topje van de ijsberg) wordt vergeleken met zichtbaar gedrag en kennis. Onder de waterlijn wordt de berg vergeleken met onbewuste en onzichtbare overtuigingen, normen en waarden, eigenschappen en motieven van mensen.

 

 

Dit model is opgezet om beter te kunnen begrijpen hoe het nou precies werkt met al deze bewuste en onbewuste aspecten van de mens.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hieronder zie je een uitwerking van elk onderdeel van McClelland zijn ijsberg.

Unsplash, Josh Calabrese

Boven de waterlijn = bewust

Kennis

– Weet je genoeg?

– Weet je genoeg om eraan te beginnen?

– Weet je wat je moet doen?

– Heb je genoeg informatie?

– Waar kan je meer informatie vinden?

 

Vaardigheden 

– Kun je het?

– Wat ga je doen?

– Hebben je acties enig effect?

– Heb je de mogelijkheden om het uit te voeren?

Onder de waterlijn = onbewust

Zelfbeeld

 

– Zie je jezelf dit doen?

– Vind je het belangrijk?

– Hoe denk je dat anderen jou zien?

– Waar zie jij jezelf over twee jaar?

– Wat houdt je tegen?

 

Eigenschappen/ overtuigingen

– Is dit een automatische reactie?

– Hoe denk jij over………?

– Wat is jouw mening over……?

 

Normen en waarden

– Vind jij dat dit kan?

– Wat vind je erg belangrijk in de samenwerking met elkaar?

– Hoe wil je zelf behandeld worden?

– Om welke zaken kan jij je heel kwaad maken?

– Wat zoek jij in collega’s?

– Wat blokkeert je?

 

Motieven

– Waar geniet je van?

– Wat wil je het liefst doen?

– Wat drijft jou?

– Wat vind je belangrijk in werk/ leven?

– Waar zie je jezelf over 10 jaar?

 

Vaardigheden 

– Kun je het?

– Wat ga je doen?

– Hebben je acties enig effect?

– Heb je de mogelijkheden om het uit te voeren?

1. Wat heeft bovenwater nou met onderwater te maken?

De onderdelen onder de waterlijn (zoals normen en waarden)

hebben invloed op het zichtbare gedrag en kennis. Ze kunnen versterkend of blokkerend werken. Voor gedragsverandering is het daarom van belang om ook onder de waterlijn te kijken.

2. Waarom is er een verband tussen reflecteren en de ijsbergtheorie?

Reflecteren gaat verder dan alleen kennis en gedrag (oppervlakte). Een goede reflectie beschrijft zo veel mogelijk aspecten van de onderwaterlijn om bij jezelf tot de kern te komen. Je creëert hiermee diepgang.